Εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας στη δημιουργία σημειώσεων
Υπάρχει κάποια από τις παρακάτω δηλώσεις που εκφράζει το προσωπικό σας στυλ δημιουργίας σημειώσεων; «Δεν μπορώ να κρίνω τι είναι σημαντικό, οπότε απλά καταγράφω τα πάντα»
«Δεν μπορώ να κρίνω τι είναι σημαντικό, οπότε απλά κάθομαι και δεν γράφω τίποτα»
Παρακάτω θα δούμε διάφορους τρόπους και προτάσεις για την αντιμετώπιση της αντίληψης αυτής ή τη βελτίωση των επιδόσεων του φοιτητή:
Ο διδάκτορας παίζει σημαντικό ρόλο στο να βοηθήσει το φοιτητή να διακρίνει τα σημαντικά από τα λιγότερο σημαντικά σημεία κατά την ώρα της διάλεξης. Κάποια από τα στοιχεία που μπορεί να αξιοποιήσει ο φοιτητής είναι:
o Το υλικό που γράφει ο διδάσκοντας στον πίνακα
o Η επανάληψη
o Η έμφαση που αφορά είτε τον τόνο της φωνής του και τις χειρονομίες, είτε από το ποσό του χρόνου που αφιερώνει ο διδάσκοντας σε συγκεκριμένα σημεία ή τον αριθμό των παραδειγμάτων που χρησιμοποιεί
o Λέξεις όπως «υπάρχουν δύο όψεις», «ο τρίτος λόγος» «εν κατακλείδι»
o Η σύνοψη ή η περίληψη που δίνεται στο τέλος της ώρας
o Αναφορές που δίνονται στην έναρξη της ώρας
Κάθε φοιτητής συνήθως αναπτύσσει τον προσωπικό του τρόπο δημιουργίας σημειώσεων, αλλά κάποιες γενικές συμβουλές είναι η παρακάτω:
o Δημιουργία σύντομων σημειώσεων
§ Να αποφεύγεται η χρήση προτάσεων όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια φράση ή ακόμα και μια λέξη.
§ Να χρησιμοποιούνται συντομεύσεις και σύμβολα αλλά να διατηρείται συνοχή μεταξύ τους.
o Το μεγαλύτερο μέρος των σημειώσεων μπορεί να έχει προσωπικό ύφος αλλά κάποια στοιχεία δεν πρέπει να αλλάζουν:
§ Τύποι
§ Ορισμοί
§ Συγκεκριμένα γεγονότα
o Χρήση διαγραμμάτων και σύστημα μέτρησης. Τα σημάδια έμφασης βοηθάνε στη διάκριση του σημαντικού από το ασήμαντο.
o Στην περίπτωση που διαφύγει στο φοιτητή μια πρόταση, προτείνεται να γράψει κάποιες λέξεις κλειδιά, να αφήσει μερικά κενά και να πάρει την πληροφορία αργότερα.
o Να αποφεύγεται η πυκνή γραφή και η κάλυψη κάθε ελεύθερου χώρου στη σελίδα. Να αφήνεται κάποιος χώρος για τον έλεγχο και συντονισμό των σημειώσεων μετά τη διάλεξη, όπως η δημιουργία λίστας όρων κλειδιών, η απαρίθμηση ή η δημιουργία περίληψης των περιεχομένων μιας σελίδας.
o Να γράφεται η ημερομηνία σε κάθε διάλεξη ενώ προαιρετικό είναι η αρίθμηση των σελίδων.
Προσδιορισμός σημαντικής πληροφορίας. Υπάρχει διαφορά του να ακούς και να παίρνεις σημειώσεις και να κατέχεις την προηγμένη στρατηγική του να παρακολουθείς μια διάλεξη και να γράφεις σημειώσεις παράλληλα με τον προσδιορισμό της σημαντικής πληροφορίας. Τα παρακάτω αποτελούν μια βοήθεια προς την κατεύθυνση αυτή:
o Οργανωτικό μοτίβο της διάλεξης. Είναι σημαντικό να βρεθεί ο τρόπος οργάνωσης του διδάσκοντα. Ενώ η χρήση παρουσιάσεων, πχ. Power point, ή η επισήμανση των σημαντικών πληροφοριών στον πίνακα κάνουν εύκολο τον προσδιορισμό αυτό, συνήθως δεν είναι τόσο απλό. Για τον εντοπισμό του μοτίβου, βοηθάνε συγκεκριμένες λέξεις όπως οι αριθμητικοί όροι «πρώτον», «δεύτερον» ή μια παρατεταμένη παύση από μέρους του διδάσκοντα που μπορεί να υποδηλώνει την εκκίνηση ενός νέου θέματος. Επίσης τύποι μοτίβων σε συγκεκριμένα αντικείμενα είναι κοινά, όπως στην ιστορία που χρησιμοποιείται το χρονολογικό και το αιτία και αποτέλεσμα μοτίβο. Για τον προσδιορισμό των σημαντικών στοιχείων χαρακτηριστικές λέξεις είναι για παράδειγμα «είναι σημαντικά σημαντικό», «ο βασικός λόγος», «σε αντίθεση με»
o Λεξιλόγιο και μη ξεκάθαρες πληροφορίες. Άγνωστο λεξιλόγιο μπορεί να περιλαμβάνει σημαντικές πληροφορίες οπότε καλό θα ήταν να είναι γνωστό εκ των προτέρων το θέμα ώστε να προσδιοριστεί όσο γίνεται αυτό. Αν υπάρχουν άγνωστες λέξεις κατά τη διάρκεια της διάλεξης, αυτές πρέπει να σημειώνονται για να ερωτηθούν αργότερα ή να τις ψάξει ατομικά ο φοιτητής.
o Επανάληψη. Αν ο διδάσκοντας επαναλαμβάνει ή αφιερώνει αρκετό χρόνο στην εξήγηση μιας πληροφορίας τότε αυτή μάλλον θα είναι σημαντική και θα πρέπει να συμπεριληφθεί στις σημειώσεις.
o Διαγράμματα, απεικονίσεις και παραδείγματα. Αν ο διδάσκοντας σχεδιάσει οποιοδήποτε τύπου διάγραμμα, καλό είναι να το αντιγράψει ο φοιτητής, ιδιαίτερα αν μαθαίνει καλύτερα οπτικά. Αυτά τα διαγράμματα συνήθως απεικονίζουν τα βασικά σημεία της πληροφορίας ταξινομημένα. Επίσης, τα παραδείγματα είναι καλό να καταγράφονται γιατί ξεκαθαρίζουν την πληροφορία.
Η δημιουργία σημειώσεων δεν είναι κάτι τόσο απλό που κάνεις όταν βρίσκεσαι στην αίθουσα. Για να επιτύχεις αποτελεσματικότητα στη δημιουργία σημειώσεων, υπάρχουν στρατηγικές που πρέπει να ακολουθηθούν πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη διάλεξη. Στη συνέχεια ακολουθεί ο αναλυτικός οδηγός.