Μέσω του παρακάτω οδηγού, εξετάζονται οι δεξιότητες που διαθέτεις και ο τρόπος με τον οποίο αναζητάς κείμενα για ακαδημαϊκό σκοπό προκειμένου να τα αναγνώσεις. Θα ανακαλύψουμε πως μπορείς να βελτιώσεις τις δεξιότητες ανάγνωσης ώστε να εξελιχθείς σε περισσότερο κριτικό αναγνώστη. Ο οδηγός που ακολουθεί θα σε οδηγήσει στο να αποκτήσεις μια αποτελεσματική αλληλεπίδραση με κείμενα και άρθρα.
Το να διαβάζεις για ακαδημαϊκούς ή για ερευνητικούς λόγους διαφέρει παρασάγγας από το να διαβάζεις για λόγους αναψυχής. Είναι πολύ σημαντικό να αναπτύσσεις και να βελτιώνεις τις δεξιότητες σου να διαβάζεις ακαδημαϊκά ώστε να είσαι περισσότερο αποδοτικός και να μπορείς να ξεχωρίζεις τις απαιτούμενες πληροφορίες περισσότερο αποτελεσματικά. Κατά καιρούς οι καθηγητές τονίζουν την ανάγκη Κριτικής Ανάγνωσης ώστε να μπορείς να κρίνεις το τι διαβάζεις να σταθμίζεις το τι έχει λεχθεί από τρίτους. Το κλειδί της επιτυχίας είναι το να είσαι ΕΝΕΡΓΟΣ αναγνώστης και όχι να αφήνεις παθητικά τις πληροφορίες να περνάνε από μπροστά σου άκριτα.
Εάν πραγματικά θέλεις να βελτιώσεις τις ακαδημαϊκές ικανότητες ανάγνωσης θα πρέπει αρχικά να κάνεις απολογισμό του τρόπου με τον οποίο ήδη αναγιγνώσκεις. Κατωτέρω παρουσιάζεται μία μέθοδος η οποία θα σε βοηθήσει να βελτιώσεις τις ικανότητες σου και να σε μετατρέψει σε :
1.Αποδοτικό Αναγνώστη
2.Ενεργό Αναγνώστη
3.Κριτικά σκεπτόμενο αναγνώστη
Συμπληρώνοντας το παρακάτω ερωτηματολόγιο θα ανακαλύψεις τι δεξιότητες κατέχεις ήδη.
ΕΙΜΑΙ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ;
Ακολουθεί ένας αυτοέλεγχος του πως αντιμετωπίζεις το διάβασμα :
Απάντησε ΝΑΙ/ΟΧΙ στις παρακάτω ερωτήσεις :
Αν έχεις απαντήσει «ΝΑΙ» σε όλες ή στις περισσότερες ερωτήσεις : 1,2,6,10,11,12,15 έχεις υιοθετήσει μία ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ του διαβάσματος. Οργανώνεις το διάβασμα σου έτσι ώστε να θυμάσαι γεγονότα και εικόνες που θα χρησιμοποιήσεις στις γραπτές εργασίες σου ή σε εργασίες διατριβής.
Αν έχεις απαντήσει «ΝΑΙ» σε όλες ή στις περισσότερες ερωτήσεις : 3,4,5,7,8,9,13,14 έχεις υιοθετήσει μία ΒΑΘΕΙΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ του διαβάσματος. Σκέφτεσαι κριτικά όσον αφορά τις πληροφορίες που διαβάζεις και προσπαθείς να δημιουργήσεις ένα ευρύτερο πλαίσιο των σπουδών σου. Αυτή η προσέγγιση του διαβάσματος, δείχνει πρωτοβουλία και κατανόηση.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΒΑΘΕΙΑΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΒΑΣΜΑΤΟΣ.
Μπορείς να δεις τη διαφορά μεταξύ των δύο προσεγγίσεων;
Επιφανειακή Προσέγγιση ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΣΗ
Βαθειά Προσέγγιση ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ
Πολλοί μαθητές χρησιμοποιούν και τις δύο προσεγγίσεις ταυτοχρόνως.
Χαρακτηριστικά της Επιφανειακής Προσέγγισης του Διαβάσματος
· Πρόθεση να συμπληρώσεις απαιτήσεις της εργασίας
· Απομνημόνευση πληροφοριών που χρειάζονται για αξιολόγηση
· Η μη διάκριση των αρχών στα παραδείγματα
· Αντιμετώπιση θεμάτων από μία εξωτερική οπτική
· Εστίαση σε διακριτά στοιχεία χωρίς να υπάρχει μεταξύ τους διασύνδεση
· Μη αντανακλαστικότητα σχετικά με το σκοπό και τις στρατηγικές
Χαρακτηριστικά της Βαθειάς Προσέγγισης του Διαβάσματος
· Πρόθεση για κατανόηση
· Έντονη αλληλεπίδραση με το περιεχόμενο
· Συσχέτιση νέων ιδεών με προηγούμενες γνώσεις
· Συσχέτιση εννοιών με την εμπειρία της καθημερινότητας
· Συσχέτιση στοιχείων με συμπεράσματα
· Εξέταση της λογικής των επιχειρημάτων
Προπτυχιακοί όπως και μεταπτυχιακοί φοιτητές επιθυμούν να γίνουν κριτικοί αναγνώστες και να αναπτύξουν μία «βαθειά» προσέγγιση διαβάσματος. Παρακάτω παρατίθεται ο τρόπος με τον οποίο μπορείς να αποκτήσεις μια περισσότερο βαθειά προσέγγιση διαβάσματος, να ενισχύσεις την αλληλεπίδραση με το κείμενο και να βελτιώσεις τις δεξιότητες κριτικής ανάγνωσης.
ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΗ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΤΡΟΠΟ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
Περιμένεις ότι θα αναγνώσεις ένα μεγάλο ποσοστό βιβλίων στο Πανεπιστήμιο. Στο Πανεπιστήμιο κανένας δεν αμφισβητεί την ικανότητα σου να διαβάζεις
Αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιήσεις στρατηγικές οι οποίες αν και ήταν επιτυχείς κατά το παρελθόν δεν είναι οι πλέον κατάλληλες και αποδοτικές ώστε να τις χρησιμοποιήσεις σήμερα στο διάβασμα σου.
Στο συγκεκριμένο σημείο θα μάθεις το κατά πόσον αποδοτικός είσαι όταν διαβάζεις και το βαθμό της αλληλεπίδρασης που έχεις με το κείμενο που διαβάζεις. Κι έτσι θα μπορέσεις να βρεις τρόπους να βελτιώσεις τις πτυχές του διαβάσματος σου.
ΒΡΕΣ ΑΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΟΥ :
Απάντησε ναι/οχι στα κουτάκια :
Αν έχεις απαντήσει "όχι" σε τέσσερεις ή λιγότερες ερωτήσεις, πρέπει να βελτιώσεις την αποδοτικότητα σου ως προς το διάβασμα. Πήγαινε στην ενότητα "Αποδοτικό Διάβασμα"
ΒΡΕΣ ΑΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΤΗΝ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΟΥ ΜΕ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ :
Απάντησε ναι/οχι στα κουτάκια :
Αν έχεις απαντήσει "όχι" σε τέσσερεις ή λιγότερες ερωτήσεις, πρέπει να γίνεις περισσότερο ενεργός αναγνώστης. Πήγαινε στην ενότητα "Οντας Ενεργός Αναγνώστης"
ΒΡΕΣ ΑΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΤΙΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ :
Απάντησε ναι/οχι στα κουτάκια :
Αν έχεις απαντήσει "όχι" σε τέσσερα ή λιγότερα κουτιά, χρειάζεται να βελτιώσεις τις δεξιότητες κριτικής αναγνωσης. Πήγαινε να διαβάσεις τον τομέα "Κριτική Ανάγνωση"
ΑΠΟΔΟΤΙΚΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Για να σε βοηθήσουμε να γίνεις περισσότερο αποδοτικός και ενεργός, θα πρέπει να λάβεις υπόψη σου τα ακόλουθα :
1. Να αυξήσεις την ταχύτητα διαβάσματος σου
2. Να αποκτάς γνώσεις για το από πού προήλθε το κείμενο του θέματος σου
3. Να παίρνεις αποφάσεις για την καταλληλότητα του κειμένου
ΑΣΤΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ σχετικά με το ΔΙΑΒΑΣΜΑ
«Αν διαβάζω πιο αργά θα με βοηθήσει να καταλάβω δύσκολες έννοιες και κείμενα τα οποία φαίνονται απρόσιτα λόγω του τρόπου που έχουν γραφτεί».
Μερικές φορές διαβάζοντας αργά ίσως επηρεαστεί ο βαθμός κατανόησης σου. Αργοί αναγνώστες υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να χάσουν το νόημα ή να ¨κολλήσουν¨ σε λεπτομέρειες.
«Αν διαβάζω ένα κεφάλαιο/άρθρο/ενότητα του κειμένου ξανά και ξανά θα είμαι σε θέση να καταλάβω τις έννοιες.»
Προφανώς αντιμετωπίζεις ένα κείμενο το οποίο αρχικά είναι πολύ δύσκολο για εσένα, δεν έχεις ξεκάθαρη ιδέα για το τι είναι και το που θα σε οδηγήσει, απλά απορροφάς τις πληροφορίες σαν σφουγγάρι.
ΠΟΣΟ ΓΡΗΓΟΡΑ ΔΙΑΒΑΖΩ;;;;
Το τεστ «γρηγοράδας»
> Διάλεξε έναν τρόπο διαβάσματος το οποίο είναι ασυνήθιστο για εσένα
> Χρονομέτρησε τον εαυτό σου για δέκα λεπτά
> Μέτρησε πόσες λέξεις διάβασες σε εκείνο το χρονικό διάστημα
> Διαίρεσε το σύνολο των λέξεων με τα 10 λεπτά
> Η απάντηση θα σου δείξει πόσες λέξεις το λεπτό μπορείς να διαβάσεις άνετα
ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 200 ΛΕΞΕΙΣ ΤΟ ΛΕΠΤΟ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΕΞΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΑ ΑΥΤΗ!
Αυξάνοντας την ταχύτητα ανάγνωσης
Εάν είσαι αποφασισμένος και προετοιμασμένος να εξασκηθείς, τότε θα μπορέσεις να εξασκήσεις τον εαυτό σου ώστε να διαβάζεις γρηγορότερα και να βελτιώσεις την αυτοσυγκέντρωση και το επίπεδο της κατανόησης.
Τα μάτια μας κινούνται, σταματούν και αναγνωρίζουν χαρακτήρες. Κάθε φορά που το μάτι σταματάει, η αντίδραση αυτή ονομάζεται καθήλωση. Το μέγεθος και το μήκος της καθήλωσης είναι ο σημαντικός παράγοντας.
Ο πιο αργός αναγνώστης διαβάζει το κείμενο λέξη προς λέξη. Ο μέσης ταχύτητας αναγνώστης συνδέει ασήμαντες λέξεις με λέξεις κλειδιά κατορθώνοντας να αυξάνει την ταχύτητα ανάγνωσης του. Ο γρήγορος αναγνώστης είναι ο πιο αποδοτικός και διαβάζει όλη τη φράση την ίδια στιγμή.
Μπορείς να εκπαιδεύεις τον εαυτό σου με το να διαβάζεις μεγαλύτερα κομμάτια κειμένου
Απέφυγε την οπισθοδρόμηση όταν διαβάζεις. Με το όρο οπισθοδρόμηση εννοούμε τη συνήθεια όταν διαβάζεις πολλές λέξεις να γυρίζεις συνεχώς πίσω επειδή δεν έχεις καταλάβει το νόημα καλά. Κάνοντας αυτό διακόπτεις τη ροή του διαβάσματος σου, δυσκολεύεσαι να καταλάβεις πράγματα παρότι τα έχεις ξεκαθαρίσει.
Οντας Ενεργός Αναγνώστης
Είναι πολύ σημαντικό να είσαι ενεργός αναγνώστης καθώς αυτό θα σε βοηθήσει να διατηρήσεις πληροφορίες και να κρατήσεις τις απαραίτητες σημειώσεις.
Είναι περισσότερο αποδοτικό να διαβάζεις για έναν συγκεκριμένο σκοπό, παρά απλά να περιηγείσαι.
Έχεις σκεφτεί ποτέ σου να κάνεις πράγμα ώστε να σιγουρέψεις ότι το διάβασμα σου είναι αποδοτικό ;
Προτού διαβάσεις ρώτησε τον εαυτό σου μερικά πράγματα : Μπορείς να προβείς σε Ανασκόπηση και Πρόβλεψη ρωτώντας τον εαυτό σου τα κατωτέρω:
· Γιατί διαβάζω το κείμενο
· Τι ψάχνω να βρω;
· Τι πληροφορίες γνωρίζω ήδη
· Είναι το κείμενο που διαβάζω το πιο απαραίτητο για το σκοπό αυτό;
Όταν ξεκινάς να διαβάσεις πρέπει να ρωτάς τον εαυτό σου τι είδους πληροφορίες χρειάζεσαι/θέλεις : Κυριολεκτικές, Συμπερασματικές, Κριτικές
Κατά τη διάρκειατου διαβάσματοςχρησιμοποίησε τα χρώματα αποδοτικά
Πολλοί μαθητές θεωρούν πως είναι χρήσιμο να δίνεις χρώματα στις πληροφορίες.
Για παράδειγμα θα μπορούσες να χρωματίσεις με ένα συγκεκριμένο χρώμα την κυρίως ιδέα του κειμένου/ενότητας/παραγράφου και με ένα άλλο χρώμα τα αποδεικτικά στοιχεία/παραδείγματα/δευτερεύουσες πληροφορίες.
1.Με τον τρόπο αυτό θα μπορείς να βρίσκεις αμέσως τις λέξεις – κλειδιά / βασικά στοιχεία και να τα κατηγοριοποιήσεις μέσω κωδικοποίησης
2. Ορισμένοι μαθητές θεωρούν ωφέλιμο το να κωδικοποιούν τη γνώμη του συγγραφέα με ένα χρώμα και τα όσα συνεπάγονται με άλλο.
3.Οπως μπορείς να δεις υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους μπορείς να είσαι δημιουργικός ώστε να αναρωτάς το τι διαβάζεις κάτι το οποίο θα σε βοηθήσει να φτιάξεις περισσότερο αποδοτικές σημειώσεις.