Η μέθοδος με την οποία εξετάζουμε μια ποιοτική έρευνα ως προς την εγκυρότητά της διαφέρει από την μέθοδο της ποσοτικής έρευνας.
Οι ποιοτικές έρευνες των κοινωνικών επιστημών είναι δύσκολο να κριθούν ως προς την εγκυρότητα τους και την αξιοπιστία τους. Οι ποιοτικές έρευνες έχουν κατηγορηθεί πολλές φορές για τα ευρήματα τους τα οποία δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν με αντικειμενικά και επιστημονικά κριτήρια.
Οι κοινωνικές επιστήμες διαφέρουν από τις θετικές σε ό, τι αφορά την ανάγνωση των πορισμάτων και των ερευνών τους. Πράγματα και σκέψεις που δεν ανταποκρίνονται στην πρότερη γνώση της βιωμένης κοινωνικής πραγματικότητας απορρίπτονται. Και στις θετικές επιστήμες βέβαια απαιτείται μια πρότερη γνώση ως βάση για το καινούριο, αλλά πολλές φορές έρχεται ρήξη με τα γνωστά και καθιερωμένα μέσω των πειραμάτων και των αποδείξεων. Είναι η περίπτωση των πρωτοπόρων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες όταν πρέπει να εκθρονίσουν την πρότερη γνώση.
Οι διαφορετικοί τρόποι σκέψης που ακολουθούμε για να αποδειχθεί η εγκυρότητα της μεθόδου και της ανάλυσης:
Εγκυρότητα μεθόδων παραγωγής δεδομένων:
Με αυτόν τον τρόπο σκέψης ο ερευνητής θα πρέπει να αναρωτηθεί τι είναι αυτό που πιστεύει ότι θα μπορέσουν να του δώσουν οι πηγές δεδομένων του και οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε για την παραγωγή αυτών των δεδομένων. Ο ερευνητής πρέπει να αναρωτηθεί πόσο καλά είναι εναρμονισμένη η λογική της μεθόδου του με τα είδη των ερευνητικών ερωτημάτων που διαπίστωσε όπως και με το είδος της κοινωνικής εξήγησης που προτίθεται να αναπτύξει.
Εγκυρότητα της ερμηνείας
Αυτός ο τρόπος σκέψης απαιτεί από τον ερευνητή να αναρωτηθεί κατά πόσο είναι έγκυρη η ανάλυση των δεδομένων του και η ερμηνεία στην οποία βασίζεται. Η εγκυρότητα της ερμηνείας εξαρτάται από την εγκυρότητα της μεθόδου, εφόσον η ερμηνεία μπορεί να είναι έγκυρη μόνο όταν οι πηγές και οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν οδηγούν στις επιθυμητές έννοιες.
Ο πιο λεπτομερής τρόπος σκέψης γύρο από την εγκυρότητα των μεθόδων παραγωγής των δεδομένων προϋποθέτει μια πιο συγκεκριμένη εφαρμογή της ίδιας της λογικής. Έτσι το πλαίσιο της έρευνας θα πρέπει να δείξει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται στην πράξη αυτά τα ερωτήματα μέσα από συγκεκριμένες μεθόδους και τις διαφορετικές πλευρές των μεθόδων αυτών. Ο καλύτερος τρόπος για να καταδειχθεί η εγκυρότητα μιας έρευνας είναι ο ίδιος ο ερευνητής να εξηγήσει πως κατέληξε ότι οι μέθοδοί του ήταν έγκυρες. Η μέθοδος του τριγωνισμού μπορεί να βοηθήσει αρκετά τον ερευνητή.
Η εγκυρότητα της ερμηνείας στο πλαίσιο οποιασδήποτε ποιοτικής έρευνας εξαρτάται από το κατά πόσο το «τελικό προϊόν» περιλαμβάνει και την παρουσίαση του τρόπου με τον οποίο κατέληξε ο ερευνητής στη συγκεκριμένη ερμηνεία. Δηλαδή ο ερευνητής πρέπει να είναι σε θέση να δείξει ποιος ήταν ο δρόμος που ακολούθησε για να φτάσει στην ερμηνεία του.
Θα πρέπει να μπορεί να εξηγήσει πως έχει συνθέσει μεταξύ τους διαφορετικά κομμάτια δεδομένων για να παράγει την τελική του ερμηνεία. Ο ερευνητής πρέπει να προσπαθεί αδιάκοπα να διατυπώνει και να δικαιολογεί τα βήματα με τα οποία καταλήγει στις ερμηνείες του. Αν το κάνει αυτό με αποτελεσματικό τρόπο θα του είναι εύκολο να αποδείξει ότι έχει κατανοήσει, ότι έχει ασχοληθεί σχολαστικά και ότι προσπάθησε να αναγνώσει τα δεδομένα μέσα από εναλλακτικές οπτικές. Η εγκυρότητα μπορεί να ενδυναμωθεί εάν ο ερευνητής δείξει τον τρόπο με τον οποίο τροφοδοτείται η ερμηνεία του και εάν επίσης δείξει τον λόγο για τον οποίο οι άλλες ερμηνευτικές οπτικές που έχει ήδη λάβει υπόψη, είναι λιγότερο πειστικές από την δική του.
Ο ερευνητής δεν χρειάζεται να γράψει κάποιο υπόμνημα όπου θα περιγράφει την μεθοδολογία που ακολούθησε αλλά θα πρέπει να είναι σε θέση να εξηγήσει, να δικαιολογήσει τις μεθοδολογικές του επιλογές. Πρέπει να παρέχει διάφανες εξηγήσεις για το πώς έφτασε στις ερμηνείες του.
Τεχνικές για την απόδειξη της ερμηνευτικής εγκυρότητας:
1. Ως τεχνική εγκυρότητας θεωρείται ο ισχυρισμός του ερευνητή ότι ο ίδιος έχει μια τέτοια ειδική θέση ή οπτική γωνία από την οποία μπορεί να βλέπει τα πράγματα, ώστε να κατέχει ένα είδος επιστημολογικού προνομίου.
Αυτή η τεχνική έχει γίνει αντικείμενο πολλών κριτικών συζητήσεων και σοβαρής εξέτασης στο χώρο της φεμινιστικής έρευνας και επιστημολογίας και σε άλλους χώρους όπως σε αυτόν της έρευνας για την αναπηρία. Το επιχείρημα που αποτελεί τη βάση αυτής της τεχνικής είναι ότι αποκτά κανείς αυτό το επιστημολογικό προνόμιο μέσα από την κοινωνική του τοποθέτηση και την εμπειρία του. Δηλαδή οι γυναίκες βρίσκονται σε πιο προνομιούχα θέση ως ερευνήτριες για να κατανοήσουν την καταπίεση των γυναικών. Οι ειδικές οπτικές γωνίες ή θέσεις δεν μπορούν να θεωρούνται αναμφισβήτητα ότι παρέχουν επιστημολογικό προνόμιο σε τέτοιο βαθμό που θα απαλλάσσουν τον ερευνητή από την υποχρέωση να αποδείξει την εγκυρότητα των ερμηνειών του.
2. Ο έλεγχος της εγκυρότητας της ερμηνείας γίνεται μέσω της γνώμης άλλων ανθρώπων, που ο ερευνητής θεωρεί ότι κατέχουν αυτό το είδος του επιστημολογικού προνομίου - μια διαδικασία που ορισμένες φορές αποκαλείται «εγκυρότητα με βάση την κρίση του ερευνητικού υποκειμένου».
Ποιοι είναι οι διάφοροι τύποι εγκυρότητας στην ποιοτική έρευνα;
Ο Maxwell (1992) καταλήγει σε πέντε είδη εγκυρότητας στις ποιοτικές μεθόδους :
Περιγραφική Εγκυρότητα: η τεκμηριωμένη ακρίβεια του απολογισμού, η οποία δεν είναι κατασκευασμένη, επιλεκτική ή διαστρεβλωμένη. Υπό αυτή την έννοια η αξιοπιστία εντάσσεται στο πλαίσιο της εγκυρότητας.
Ερμηνευτική Εγκυρότητα: η ικανότητα της έρευνας να συλλάβει το νόημα, τις ερμηνείες, τους όρους, τις προθέσεις των καταστάσεων και των γεγονότων, δηλαδή τα δεδομένα, για τους ίδιους τους συμμετέχοντες. Δηλαδή τι ακριβώς σημαίνει για το άτομο ή την ομάδα η οποία βρίσκεται υπό εξέταση.
Θεωρητική Εγκυρότητα: οι θεωρητικές κατασκευές που φέρνει ο ερευνητής στην ερευνητική διαδικασία. Η θεωρία εδώ μπορεί να ιδωθεί ως εξήγηση.
Γενικευσιμότητα: η άποψη ότι η θεωρία που διατυπώνεται ενδεχομένως να είναι χρήσιμη στην κατανόηση και άλλων χρήσιμων καταστάσεων.
Αξιολογική Εγκυρότητα: η εφαρμογή ενός αξιολογικού πλαισίου, το οποίο έχει μια κριτική διάθεση απέναντι σε αυτό που ερευνάται και είναι λιγότερο περιγραφικό, επεξηγηματικό και ερμηνευτικό.
Συμπερασματικά, η εγκυρότητα της μεθόδου και η εγκυρότητα της ερμηνείας θα πρέπει να αποδεικνύονται μέσα από την προσεκτική ανάπλαση και αναπαράσταση του δρόμου που ο ερευνητής ακολούθησε.
Συμπληρώστε τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις.
Συμπληρώστε τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις.
Άσκηση Συμπλήρωσης Κενών
Συμπληρώστε όλα τα κενά και πατήστε "Ελεγχος" για να ελέγξετε τις απαντήσεις σας. Χρησιμοποιήστε το κουμπί "Βοήθεια" για να εμφανιστεί ένα γράμμα σε περίπτωση που δυσκολευτείτε. Προσοχή, αν πατήσετε το "Βοήθεια" χάνεται βαθμούς.