Τα αντιληπτικά περιγράμματα που κυρίως έχουν σχέση με την ποιοτική έρευνα είναι το κριτικό αντιληπτικό περίγραμμα (critical theory paradigm) και το ερμηνευτικό/σχετικιστικό αντιληπτικό περίγραμμα (interpretive/relativist/constructivist paradigm). Τα δύο αυτά αντιληπτικά περιγράμματα υποστηρίζουν πως δεν υπάρχει αντικειμενική πραγματικότητα, αλλά ακόμα και αν υπάρχει, δεν θα πρέπει ο ερευνητής να προσπαθήσει να την κατανοήσει, και αυτό γιατί ο κάθε άνθρωπος βιώνει και αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα με ένα μοναδικό και τελείως προσωπικό τρόπο. Αυτό λοιπόν που έχει σημασία για εμάς είναι να προσπαθήσουμε κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο ο κάθε συμμετέχων στην έρευνα μας αντιλαμβάνεται την πραγματικότητά του. Ευνόητο είναι ότι οι βασικές θέσεις αυτών των δύο περιγραμμάτων συμπίπτουν με τους βασικούς στόχους της ποιοτικής έρευνας.